vertrekkers-sites
Gas aan boord
Butaan of propaan?
Butaan of propaan? Dat is de vraag als je op gas wil koken. Voor het koken zelf maakt het niet echt uit zolang je niet naar hele koude gebieden gaat (butaan vergast niet meer onder het vriespunt). Alles draait dus om verkrijgbaarheid.
Van alle soorten brandstof aan boord is gas wel het moeilijkst te verkrijgen. Diesel voor de motor en benzine voor de bijbootmotor haal je gewoon bij de pomp. Voor gas gaat dat anders. In Europa, met uitzondering van Engeland, konden we in de meeste marina’s Campingazflessen ruilen (de Franse Antillen zijn ook Europa!). Buiten Europa doen ze niet aan flessen ruilen, ze moeten gewoon gevuld worden bij een vulstation. Soms gaat dat ook via de jachthaven: je levert je gasfles in en hij komt dezelfde dag of enkele dagen later gevuld weer terug. Op St. Maarten loopt dat via de scheepswinkels. Maar voor Campingaz moet je naar de Franse kant: St Martin.
Vaak moet je er zelf op uit om een vulstation te zoeken. In Amerika en Canada heb je vervolgens het probleem dat er geen butaan verkrijbaar is, de Campingazflessen worden daar niet gevuld. 
Propaanflessen trouwens ook niet altijd als ze een Europeese aansluiting hebben. De Amerikanen eisen namelijk dat er een overdrukventiel op zit, en dat zit er bij ons niet op. In Canada konden we bij sommige benzinestations propaangas tanken. In de VS kon dat af en toe ook bij benzinestations, soms bij doe-het-zelf winkels en bij de autoverhuurder U-haul.
Alles van staal gaat roesten op zee. Campingazflessen en een hele hoop propaanflessen zijn van staal gemaakt. Niet zo handig aan boord. Er zijn zowel aluminium als kunststof propaanflessen te krijgen. Minder gewicht en veel schoner, want geen roestplekken aan boord. Er hangt wel een prijskaartje aan.
Hoe hebben wij het aangepakt?
Onze boot is gemaakt voor de Europese markt en er zit een prachtige goedgekeurde gasbun in, geschikt voor een R907 Campingazfles met 2,75 kg inhoud. Aan een fles heb je niet zo veel als je de oceaan wilt oversteken, vonden we. We doen weliswaar normaal zes weken met een fles, maar dan bakken we niet elke dag brood. 
Dus moest er een reservefles komen en dus ook een reservegasbun. Uiteindelijk besloten we zelfs een derde gasfles mee te nemen, zodat we 4 maanden zonder nieuwe gasfles zouden kunnen. De derde fles kreeg een plaatsje in de ankerbak, die ook onderin een afvoer naar buiten heeft. We waren eigenlijk wel blij met die extra flessen. Zo konden we zelf beslissen waar en wanneer we de flessen lieten vullen.
In Canada en de VS was geen Campingaz verkrijgbaar, dus hebben we op St Maarten een kunststof propaanfles met Amerikaanse aansluiting gekocht en een adapter voor de Campingaz aansluiting van de regulator. Helaas paste die fles niet in de gasbun en moest dus op dek staan. Omdat we maar een fles hadden betekende het wel dat we bij driekwart lege fles om ons heen begonnen te kijken voor een vulstation. Een vulling van 4,5 kg kostte in Canada en de VS gemiddeld 6 euro!
Er zijn grote prijsverschillen in Campingaz. In Nederland betaalden we twee jaar geleden rond de 17 euro. In Spanje en Portugal lag dat tussen de 10 en 15 euro. In de meeste Carribische eilanden viel het ook wel mee, behalve St Martin, waar we 23 euro betaalden. Dat vonden we haast ongelooflijk, maar we kwamen helemaal niet meer bij toen we in Nederland in 2010 ruim 30 euro voor hetzelfde beetje gas mochten neertellen.
Inmiddels hebben we in Nederland een Campingazfles omgeruild voor een kunststof propaanfles. Je betaalt hier voor 4,5 kg propaan 12,50 euro en daar doen we 8 weken mee. We zijn natuurlijk redelijke gasgrootverbruikers. Met Campingaz zijn we tegen Nederlandse prijzen 270 euro per jaar kwijt. Met propaan is dat 80 euro. Tel uit je winst.
Gasdrukregelaars
Op de gasfles zit een drukregelaar die de hoge druk in de fles moet terugbrengen tot voor de gastoestellen aanvaardbare waarde. Meestal is dat 30 of 50 mbar, afhankelijk van de apparatuur. Er bestaan twee soorten drukregelaars: voor butaan of voor butaan/propaan. In principe kan de butaanregelaar de veel hogere druk van propaan (vier keer zo hoog) niet aan. Omdat je nooit weet of ze in de Carieb niet gewoon propaan in je campingazfles doen kan je er maar beter voor zorgen dat de drukregelaar geschikt is voor propaan.